Tot hoeverre komen de boeken Villa des Roses en Blauwe maandagen thematisch overeen?
In de biebliotheek zie je twee boeken met liefde als hun thema, toch zijn ze heel anders. In het ene boek wordt namelijk geld verwisseld voor liefde en in het ander boek wordt een hart gebroken. Tot hoeverre komen de boeken Villa des Roses en Blauwe maandagen thematisch overeen?
Villa des Roses:1
Korte samenvatting: Mevrouw Brulot, de gierige leider van het pension (Villa des Roses) is altijd op zoek naar winst. Zo betaalt elke gast bijvoorbeeld een ander bedrag per nacht, afhankelijk van de situaties die ze hebben (bv. Leeftijd en zorg). Mevrouw Brulot heeft ook een aap gehad die op een gegeven moment door de oude mevrouw Gendron levend verbrand werd. Op deze manier heeft iedere gast zijn eigen verhaallijn, maar de belangrijkste verhaallijn is die van de Duitser Richard Grünewald en het dienstmeisje Louise. Louise is een weduwe met een zoon (die ergens anders woont). Grünewald verleidt Louise voor plezier, terwijl Louise echt verliefd op hem is. Later wordt Louise zwanger, maar Richard dwingt haar om het kindje te aborteren. Daarna verlaat Richard Louise voor een Amerikaanse dame. Louise weet dat inmiddels niet en denkt dat hij naar Breslau is gegaan, terwijl hij gewoon in Parijs is. Later probeert Louise om naar Breslau te gaan, die uiteindelijk haar niet lukte. Uiteindelijk gaat Louise terug naar waar ze vandaan kwam.
Wat vinden anderen hiervan?
''Hij schrijft met een erg realistische en sobere stijl, maar weet er toch wat humor, vooral ironie, in te verwerken. Dit zorgt ervoor dat de schrijfstijl toch een iets lichtere toon krijgt, ook al zijn de gebeurtenissen niet altijd even positief.''2
''Dan is er de dienstbode Louise, die zwicht voor de charmes van Richard Grünewald, een jonge Duitser en een echte dandy. Hun romance vormt een hoofdmoot van het boek. Villa des Roses is een boek over bedrog, in allerlei varianten, over bedriegen en bedrogen worden. Volgens Het nawoord, geschreven door Elsschot kenner Eric Rinckhout, is Villa des Roses een meesterwerk, een subliem boek en ik ben het met hem eens.''3
''Wat Elsschot echt probeert aan te houden als thema is bedrog en de schijn van fatsoen. Twee tegenpolen die elkaar aantrekken en afstoten en zo elkaar perfect in balans houden. De schandalen die achter de schermen aanwezig zijn en het toneel waarop iedereen perfect zijn eigen rol speelt.''4
''In interviews benadrukte Elsschot maar al te graag het autobiografische karakter ervan (‘Die onsympathieke jonge Duitser uit mijn eerste boek was ik zelf’) en het feit dat hij het ‘spontaan’ en ‘zonder erbij na te denken noch iets te compliceren’ had geschreven.''5
-Het feit dat ironie was gebruikt vond ik inderdaad ook heel erg fijn naast al de somberheid. Het verhaal van Richard en Louise vond ik ook de belangrijkste verhaallijn van het boek. Bovendien vond ik ook dat er naast bedrog ook fatsoen in het verhaal bestond, toch vond ik dat ze niet gebalanceerd waren. Het boek is bijvoorbeeld triest beëindigt en dat vind ik dus niet echt neutraal. Verder vond ik het feit dat het boek spontaan was geschreven niet echt te merken, en dat is juist knap van de schrijver.
Blauwe maandagen:6
Korte samenvatting: Arnon is een Joodse jongen die samen met zijn overspannen moeder en alcoholverslaafde vader in Amsterdam woont. Vaak gaat hij naar cafés om te drinken en later begint hij ook school te spijbelen. Hij vindt school helemaal niks omdat ze later een schrijver wil worden. Hij heeft een vriendin, Rosie. Ze gaan samen voor vakantie naar Antwerpen en daar begint hun relatie intiemer te worden. Na de vakantie hebben ze samen afgesproken om naar bed te gaan. Later blijkt echter dat hun relatie steeds minder wordt totdat ze elkaar helemaal niet meer zien. Nadat Arnon de school heeft verlaten kan hij geen baan vinden, omdat er niemand zijn werk goed genoeg vindt om te publiceren. Op zijn twintigste wordt zijn vader heel erg ziek (huidziekte). Hij lag altijd in bed. Later gaat zijn vader dood, terwijl voor Arnon dat helemaal niks meer scheelt. Hij krijgt wat geld van zijn moeder per maand om te leven. Arnon gebruikt echter dat geld om liefde te kopen. Op een gegeven moment gaat hij dit iedere dag doen. Uiteindelijk adviseert een van de escortmeisjes hem om hetzelfde te doen. Kort daarna gaat hij zelf ook aan het werk en besluit om later ook zelf een escort te bezitten. Ten slotte eindig het verhaal met een heleboel schulden en opdrachten.
Wat vinden anderen hiervan?
''Werken doe je voor het geld want geld heb je nodig voor drank en vrouwen.'' 7
''Het zag ernaar uit dat ik de komende honderd jaar niet meer vrolijk zou worden’. Wat niet wil zeggen dat het verhaal niet is overgoten met een flinke scheut humor.''8
''Verder kun je dit boek rustig 'dramatisch' noemen. Het is een understatement om te stellen dat Grunberg niet bepaald een aangename jeugd heeft gehad. De jonge Arnon had een chronisch gebrek aan ouderliefde en dat resulteerde in een hele stroom prostituees die hij bezocht c.q. bij hem thuis liet komen.''9
-Arnon besteedde inderdaad heel erg veel geld aan drank en vrouwen, maar hij werkte op dat moment niet en hij was eigenlijk op zoek naar echte liefde (wat hem uiteindelijk niet lukte). Het verhaal was verder wel vol van humeur, maar ik vond het toch nog tragisch voor Arnon. Daarnaast vind ik het slechte leven van Arnon ook het resultaat van gebrek aan ouderliefde. Zijn ouders waren niet echt normaal en dat heeft waarschijnlijk heel erg veel invloed gehad op zijn gevoelens. Hij werd uiteindelijk ook een alcoholist net als zijn vader.
Thematisch vergelijken10
Voordat ik echt met de thematische vergelijking begin, wil ik even een belangrijke overeenkomst in de schrijfstijl van beide boeken vermelden. Beide boeken zijn een debuutroman en ze zijn beide voor een groot deel autobiografisch geschreven.
De boeken hebben ''liefde'' als thema, maar dat wil niet zeggen dat er maar een soort liefde bestaat. Er bestond in beide boeken een periode met liefde tussen een jongen/man en een meisje/vrouw. Het ging dus ongeveer voor een tijdje dezelfde kant op.
Het boek ''Villa des Roses'' gaat over liefde op het eerste gezicht. Later blijkt dat Richard Louise alleen had verleid voor plezier, terwijl Louise hem echt leuk vond. De liefde bleek dus twee gezichten te hebben: echte liefde versus verleiden voor plezier. Dit beschouw ik als thema voor dit boek. Het boek ''De blauwe maandagen'' ging over ouderliefde versus betaalde liefde. Een heel andere richting dus dan het eerste boek.
In beide boeken blijkt bovendien de echte liefde na een tijdje verloren te zijn. Zowel Richard en Louise als Rosie en Arnon hebben uiteindelijk hun contact met elkaar verloren. Uiteindelijk gingen in beide boeken, zowel Richard als Arnon met andere meisjes om, maar hun doelen waren toch anders. Arnon was op zoek naar echte liefde met behulp van betaalde liefde en Richard was steeds op zoek naar plezier met behulp van een ''neppe'' echte liefde.
Qua schrijfstijl is ''Villa des Roses'' heel klassiek en toch leesbaar geschreven. Het was namelijk honderd jaar geleden geschreven. Blauwe maandagen daarentegen is heel erg modern geschreven, dus was het ook heel makkelijk leesbaar. Alles werd in Blauwe maandagen daarnaast in precieze details uitgelegd (vooral de momenten die Arnon met de escortmeisjes had) en dat vond ik eigenlijk de ergste momenten van het boek.
Verder hebben de personages van beide boeken geen perfecte, maar dramatische levens gehad. Er waren daarnaast in beide boeken ironische momenten, dat het lezen voor mij wel wat interessanter maakte naast alle andere dramatische en trieste gebeurtenissen.
Samenvattend kun je zeggen dat beide boeken een debuutroman zijn met liefde als hun thema, toch hebben ze verschillende weggen genomen. "Blauwe maandagen'' gaat over ouderliefde versus betaalde liefde, waarin een jongen op zoek is naar echte liefde. ''Villa des Roses'' daarentegen gaat over echte liefde versus liefde voor plezier. Verder was in beide boeken sprake van dramatische levens, ironische momenten en trieste gebeurtenissen.
Concluderend kun je zeggen dat beide boeken wel over liefde gaan, maar dat ze toch andere weggen genomen hebben, en daardoor over verschillende soorten van liefde gaan.
1 Waar gaat het boek Villa des Roses (auteur: willem elsschot) over en wat denken andere mensen over dit boek?
2 Eline R. 2018, HYPERLINK https://www.hebban.nl/recensie/eline-r-over-villa-des-roses, geraadpleegd op 25 januari 2020
3 Anna 2018, HYPERLINK https://www.hebban.nl/recensie/anna-over-villa-des-roses, geraadpleegd op 25 januari 2020
4 v.d. Molen 2019, HYPERLINK https://www.chicklit.nl/boekrecensies/166152/recensie-villa-des-roses, geraadpleegd op 25 januari 2020
5 Anoniem, HYPERLINK https://www.langzullenwelezen.be/books/224_villa-des-roses?review=39766, geraadpleegd op 25 januari 2020
6 Waar gaat het boek Blauwe maandagen (auteur: Arnon Grunberg) over en wat denken andere mensen hierover?
7 v. Dijl 2017, https://www.tzum.info/2017/02/recensie-arnon-grunberg-blauwe-maandagen/, geraadpleegd op 25 januari 2020
8 Kerkhofs 2017, https://www.hebban.nl/recensie/renate-kerkhofs-over-blauwe-maandagen, geraadpleegd op 25 januari 2020
9 jacco1976 2019, https://www.hebban.nl/recensie/renate-kerkhofs-over-blauwe-maandagen, geraadpleegd op 25 januari 2020
10 Wat vind ik wel/niet overeenkomen qua thematiek tussen de boeken?
